Κυριακή 17 Απριλίου 2011

ΝΑΤΟ : Το Ελπιδοφορο Χθες, Το Ασταθες Σημερα, Το Αβεβαιο Αυριο

Χώρες - Μέλη του ΝΑΤΟ











Αναλυτικά:


Χώρες που εισήλθαν στο ΝΑΤΟ μετά από την ίδρυσή του
Χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ που εισήλθαν στο ΝΑΤΟ μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου

1η Απριλίου 2009:

Ο αποδεκατισμένος, απο τον μακάβριο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κόσμος αμέσως μετά τον τερματισμό του, προσπάθησε να βρει τρόπους ώστε να αποτρέψει μελλοντικό αιματοκύλισμα. Οι μνήμες από την αποτυχημένη προσπάθεια διατήρησης της ειρήνης μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ακόμα νωπές και ήταν περισσότερο από προφανές ότι η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε να αντέξει μια νέα πολεμική διαμάχη, ακόμα και αν αυτή δεν ήταν παγκόσμιας κλίμακας. Οι εξουθενωμένες σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και οικονομικούς πόρους χώρες το 1949 προχώρησαν στην δημιουργία της Ευρωατλαντικής συμμαχίας North Atlantic Treaty Organization (NATO).

Η δημιουργία της συμμαχίας εκείνη την χρονική περίοδο, σηματοδότησε τις εξελίξεις που έλαβαν χώρα στην υφήλιο ακόμα και αρκετές δεκαετίες αργότερα.

Στη συμμαχία του ΝΑΤΟ ηγετικό ρόλο κατήχαν (και κατέχουν) οι ΗΠΑ ενώ η έταιρη μεγάλη νικήτρια του πολέμου ΕΣΣΔ δεν πήρε μέρος και παρέμεινε πιστή στην κόκκινη πολιτική της. Έγινε από τότε σαφές ότι οι δύο χώρες ανήκουν σε αντίπαλα στρατόπεδα και υπήρξαν σύμμαχοι μόνο εναντίων του κοινού εχθρού.  


Η επίσης μεγάλη νικήτρια του πολέμου Αγγλία αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της συμμαχίας, όπως και οι Γαλλία, Καναδάς, αλλά και η Ιταλία η οποία είχε μεταπηδήσει στο πλευρό των συμμάχων το 1944. Το 1952 ήταν η σειρά της Ελλάδας και της Τουρκίας να αποτελέσουν μέλη, προφανώς για την διατήρηση των ισορροπιών ανάμεσα στις δύο χώρες αλλά και για την αδιαμφισβήτητη ανά τους αιώνες ελληνική θέση. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελούν οι αμερικανικές βάσεις σε ελληνικό έδαφος με σημαντικότερη αυτή της Σούδας. Η Τουρκία αποτελούσε πάντα εν δυνάμει σημαντική δύναμη λόγω της μεγάλης στρατιωτική της δύναμης αλλά και του ευοίωνου οικονομικού της μέλλοντος.Στη συνέχεια, η Γερμανία, από την πτώση του τοίχους και μετά εισήλθε πλέον αυτούσια στην συμμαχία και ώντας παγκόσμια οικονομική και πολιτική υπερδύναμη διαδραματίζει ηγετικό ρόλο. Το 1982, ελαφρώς απαλλαγμένη από τα εσωτερικά της προβλήματα, μέλος γίνεται και η Ισπανία και εκεί κλείνει και ο κύκλος εισόδου ήδη ισχυρών χωρών. Οι εξελίξεις στο παγκόσμιο στερέωμα με αποκορύφωμα την διάλυση της ΕΣΣΔ, δίνουν το πράσινο φως για ένταξη χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ, που αποτελούν ένα ακόμα σκαλοπάτι πιο κοντά στο μόνιμο αντίπαλο δέος, τη Ρωσία. Με την πάροδο λίγων ετών ακόμα, η Ρωσία δεν θα είναι το μόνο ισχυρό κράτος εκτός ΝΑΤΟ, καθώς ο ασιατικός οικονομικός και παραγωγικός οργασμός με πρωτεργάτη την Ιαπωνία, έκρηξη την Κίνα και επερχόμενη την Ινδία καθιστά πλέον το ΝΑΤΟ μια συμμαχία που δύσκολα μπορεί να σταθεί αντάξια απέναντι σε μεμονωμένες χώρες. Ισχυρές δυνάμεις τέλος αποτελούν οι αραβικές χώρες, που με τα αστείρευτα και κολοσσιαία πετρελαϊκά εισοδήματα αποτελούν οικονομικές υπερδυνάμεις, που υστερούν όμως σε πολλούς τομείς και συνήθως συντάσσονται με το ΝΑΤΟ.

Το Παρελθόν

Το ΝΑΤΟ ήταν παρόν σε όλες τις αξιοσημείωτες στιγμές των μοντέρνων πολεμικών χρονικών, στις οποίες πάντα τον πρωταγωνιστικό ρόλο κρατούν οι ΗΠΑ ενω  το ρόλο του κομπάρσου το Ηνωμένο Βασίλειο σε πρώτο λόγο και οι υπόλοιποι σε δεύτερο. Το πρώτο μεγάλο τεστ για την συμμαχία έλαβε χώρα στις βαλκανικές αναταραχές. Οι αμερικάνοι ήταν αυτοί που είχαν την πρωτοβουλία και που πήραν το βάρος σημαντικών κινήσεων, όπως οι βομβαρδισμοί στην Γιουγκοσλαβία. Οι ΝΑΤΟικοί εταίροι δεν είχαν ουσιώδη συμμετοχή και ανέλαβαν κυρίως καθήκοντα διατήρησης της ασφάλειας μετά το τέλος των εχθροπραξιών. Απο τις βαλκανικές επιχειρήσεις ήταν σαφές ότι δεν είχαν όλες οι χώρες τις συμμαχίας τις ίδιες απόψεις-βλέψεις-μέσα-πόρους, ούτε έιχαν σκοπό να αλλάξουν το πρεστίζ τους στον υπόλοιπο κόσμο, πράγμα που φάνηκε περίτρανα στους πολέμους του Αφγανιστάν και του Ίρακ. Όπως είναι γνωστό κύριοι εκφραστές αυτών των εκστρατειών ήταν οι ΗΠΑ συνεπικουρούμενοι απο την Αγγλία. Η κοινωνική κατακραυγή για την επίθεση ήταν τεράστια και σε παγκόσμιο επίπεδο, γεγονός που επισκίασε τις Αμερικανο-ΝΑΤΟικες εξαγγελίες για πόλεμο εναντίων της τρομοκρατίας. Η Αμερική σε πρώτη ανάλυση και η Αγγλία σε δεύτερη μόνο αλώβητες δεν βγήκαν: κατηγορήθηκαν για ιμπεριαλιστικές τάσεις και για πολεμικές διαθέσεις. Το ΝΑΤΟ και τα υπόλοιπα μέλη του ασφαλώς και δεν γλίτωσαν απο την κριτική. Αλλά το πρόβλημα δεν ήταν μόνο εξωτερικό. Ήταν πλέον επιτακτική η ανάγκη για ορθολογικότερο και προσεκτικότερο σχεδιασμό στα συμμαχικά πλάνα. Τα όρια δικαιοδοσίας ανάμεσα στα μέλη δεν ήταν εμφανή όπως και οι αρμοδιότητες αλλά και οι υποχρεώσεις. Οι Αμερικάνοι περίμεναν πιο πολλά απο τους συμμάχους τους και οι συμμάχοι πιο λίγα απο τους Αμερικάνους. Η κατάσταση εκείνη την χρονική στιγμή όμως ήταν δεδομένη, και με τις ΗΠΑ να έχουν κυρρήξει τον πόλεμο στο Ιρακ, (έπειτα και απο απόφαση της γερουσίας που ήταν προσκείμενη στην αντιπολίτευση) δεν περίμεναν ιδιαίτερα τους συμμάχους και προχωρούν, ακόμα και σήμερα, κυρίως με δικά τους μέσα και πόρους.

Το Σήμερα

Το ΝΑΤΟ σήμερα δραστηριοποιήτε στην Λιβύη και στον πόλεμο εναντίων του Καντάφι. Στα συμμαχικά αεροδρόμια της Ελλάδας, της Ιταλίας αλλά και της Μάλτας, βρίσκονται εκατοντάδες μαχητικά που καθημερινά βάλλουν εναντίων στόχων στο Λιβυκό έδαφος. Η Λιβυκή επιχείρηση αποδεικνύει περίτρανα, για άλλη μια φορά, την παντελή έλλειψη διάκρισης αρμοδιοτήτων και ηγεσίας που μαστίζει το ΝΑΤΟ εδώ και αιώνες. Η Γαλλία και η Βρεττανία πήραν την πρωτοβουλία και προς το παρών αυτές προστοστατούν στους βομβαρδισμούς. Οι ΗΠΑ, που έχουν εν εξελίξει μέτωπα σε Αφγανιστάν και Ιράκ αλλά και ένα μεγάλο έλλειμα δήλωσαν πως θα κρατήσουν βοηθητική στάση, οι Γερμανοί δήλωσαν πως δεν θα αναμιχθούν καθόλου, η Ελλάδα και ι Ιταλία παραχώρησαν τα εδάφη τους αλλά αρνούνται περαιτέρω συμμετοχή και άλλες χώρες έστειλαν μερικά αεροσκάφη σαν να φωνάζουν απλώς παρών στο συμμαχικό κάλεσμα. Αξίζει να σημειωθεί πως στις επιχειρήσεις λαμβάνουν μέρος και αραβικά αεροσκάφη. Η ασσυνενοησία στους κόλπους του ΝΑΤΟ είναι προφανής, οι βασικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία) αποφασίζουν, και οι υπόλοιποι ακολουθούν. Στην συγκεκριμένη περίπτωση όμως, δεν έχουν συννενοηθεί ουτε και μεταξύ τους με αποτέλεσμα να απειλείτε η επιχείρηση με αποτυχία ή με απροσδιόριστη ημερομηνία λήξης, όπως προηδοποίησαν Άγγλοι και Γάλλοι.

Το μέγεθος του χάσματος στους Κόλπους του ΝΑΤΟ είναι απεριόριστο.

 


Απο τις ΗΠΑ και την Γερμανία, την πολυεθνική παλέτα της συμμαχίας συνθέτουν χώρες χωρίς τακτικό στρατό, όπως η Ισλανδια, χώρες στα πρόθυρα της οικονομικής καταστροφής όπως η Ελλάδα, χώρες ήδη κατεστραμένες όπως η Αλβανία και χώρες εντελώς ανενεργές στον παγκόσμιο στίβο και στην ουσία ανίσχυρες όπως το Λουξεμβούργο. 


Θερητικά, η ιδέα ίδρυσης του ΝΑΤΟ ήταν η ανταλλαγή ιδεών, οικονομικών οφελών, γεωλογικών πλεονεκτημάτων κ.λ.π. Ενα ιδιαίτερα επλιδοφόρο καταστικό για την νεοσύστατη τότε συμμαχία στο τέλος του αφανιστικού Πολέμου. Η ύπαρξη των αδύναμων χωρών τους πρόσδιδε ασφάλεια και έθετε βάσεις για ανάπτυξη και ευημερία. Τα πράγματα όμως δεν εξελίχθηκαν έτσι. Η συμμαχία δεν χρειάστηκε ποτέ να επέμβει στρατιωτικά γιατί κάποιο μέλος της δέχθηκε επίθεση, πράγμα που ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο, καθώς η επιρρεπής Γερμανία ήταν μέχρι πρόσφατα διχοτομημένη, η Ιταλία δεν είχε τα μέσα, η Γαλλία τον λόγο και η Αγγλία τα τελευταία χρόνια πέρνει σπάνια πρωτοβουλίες. Σύρραξη μεταξύ Καναδά και ΗΠΑ είναι εντελλώς απίθανη. Οι μόνες μάχες που έδωσε το ΝΑΤΟ ήταν επειδή αναμείχθηκε σε αυτές που εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των ισχυρών του μελών.


Η περίπτωση της Λιβύης είναι αυτή που διαφέρει. Υπάρχει ασφαλώς το πετρέλαιο και πάλι στη μέση (βλέπε Ιρακ) αλλά ο Καντάφι με την στάση του έχει εξοργίσει κάθε πολίτη κάθε χώρας και σε κάποιες στιγμές η επέμβαση του ΝΑΤΟ ήταν λαική απαίτηση. Σε αυτήν όμως την ευκαιρία για συνολική συνεργασία των μελών παρατηρούμε ασσυνενπησία. Η Αγγλία και η Γαλλία (χώρες με άμμεσα συμφέρωντα (βλέπε BP) κινητοποιήθηκαν αμμέσως. Τα μέλη κομπάρσοι όπως η Ελλάδα, πρόσφεραν απευθείας μέσα όμως οι πραγματικές κινητήριες δυνάμεις, οι ΗΠΑ και η Γερμανία δεν λαμβάνουν δράση. Η Βρεττανία και η Γαλλία πλέον νιώθουν εκτεθειμένες και εκλιπαρούν για αμερικανική στήριξη που δεν προβλέπεται όπως ακριβώς και η γερμανικη. Υπο αυτό το πρίσμα των εξελίξεων η χερσαία εισβολή απορρίπτεται και το Λιβυκό θέμα θέτει τα εχέγγεια για να αποδειχθεί το βατερλώ της Ευρωατλαντικής Συμμαχίας.


Το Μέλλον


Όποια και αν είναι η εξέλιξη στην Λιβύη, το ΝΑΤΟ δείχνει να έχει ολοκληρώση τον κύκλο του. Η υπερανάπτυξη της Κίνας και η ανάκαμψη της Ρωσίας έχουν αλλάξει τις ισσοροπίες της παγκόσμιας δυναμικής απειλώντας ανοιχτά το ΝΑΤΟ. Η άποψη οτι το ΝΑΤΟ είναι αδύναμο μπροστά σε μια πιθανή νεα "αντίπαλη" συμμαχία δυναμώνει συνεχώς, αν κρίνει κανείς απο την δυναμική των κρατών-μελώ του ΝΑΤΟ αλλά και το ιστορικό μηδενικής αλληλοστήριξης. Το τέλμα της συμμαχίας είναι εδω και χρόνια εμφανές και είναι αβέβαιο αν το ισοζύγιο θετικών-αρνητικών είναι υπερ της διατήρησής της. Η παγκόσμια σκακιέρα αλλάζει με γοργούς ρυθμούς και τα ισχυρά πιόνια είναι πλέον λίγα με αποτέλεσμα να εξασφαλίζουν πρώτα την δική τους επιβίωση παρά των φιλικά προσκείμενων χωρών τους. Τροχοπέδη δύναμη επίσης ασκήτε και απο τις αραβικές χώρες που αν και υστερούν σε γνώσεις, εμπειρία και γεωγραφική θέση, διαθέτουν αυτό που είδη λείπει απο την Ευρώπη και που χάνεται απο τις ΗΠΑ : χρήμα. Το ΝΑΤΟ έχει καλλιεργήσει ένα ιμπεριαλιστικό προφίλ που δεν αρέσει γενικά και πλέον είναι ευάλωτο όχι μόνο σε αυτούς που δεν το έβλεπαν με καλό μάτι αλλά και σε αυτούς που ορίζουν τις τύχες του.




 Σημειώσεις.



Το ΝΑΤΟ εδω και χρόνια δεν λειτουργέι σύμφωνα με το καταστατικό του.



Απόδειξεις


Οι συμμαχικές χώρες Ελλάδα-Τουρκία έχουν φτάσει στα πρόθυρα πολέμου.

Είναι αυστηρά διοικούμενο απο 4 χωρες.

Έχει καταφέρει απο μόνο του να δημιουργήσει ενα αρνητικό κλίμα για το όνομά του.

Όλα δείχνουν πως οι σύμμαχοι σε μια πραγματική ανάγκη δεν έχουν την δυνατότητα να δράσουν αποτελεσματικά.


Είναι ενας θεσμός 62 ετών που ίσως δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες.


  

 
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου